Ulaştırma ve Lojistik Kongreleri

Türkiye’nin 2007 Yılı Lojistik Performans Endeksi (LPE) Sıralamasına Göre Kendisinden Önceki ve Sonraki 5 Ülke ile Karşılaştırmalı Analizi

Nurullah Erem
Dr. Öğr. Üyesi, Samsun Üniversitesi, Samsun, Türkiye

Recep Kemal Certel
Samsun Üniversitesi, Samsun, Türkiye

Günümüzde yaşanan yoğun rekabet koşulları ve küreselleşme olgusu, firmaların ürünlerini daha hızlı bir şekilde hazırlamalarını ve en kısa zamanda alıcılarına teslim etmelerini gerektirmektedir. Gelişen teknolojiyle beraber üretim maliyetlerindeki yakınlaşma ve kâr marjlarındaki daralma, fark oluşturabilecek bir alan olarak lojistik hizmetlerin önemini gün geçtikçe artırmaktadır. Devletlerin ve firmaların lojistik yetkinlikleri ve kapasiteleri, dış ticarette arzulanan hedeflere ulaşabilmeleri için büyük önem arz etmektedir. Hayatın her alanında olduğu gibi ekonomide ve dolayısıyla ticarette de sağlıklı bir işleyişin olması ve optimal verimlilik ve etkinlik düzeyine ulaşılması çok önemlidir. Bir ürün veya madde, optimum maliyetlerle ve yeteri kadar üretilirken, aynı zamanda ulaşması gereken yere, pazara, müşteriye de yine optimum maliyetlerle ulaşması gerekir. Böylece hem ticari hem de toplumsal fayda ortaya çıkmalıdır. İşte bu noktada lojistik kavramı devreye girmektedir. Herhangi bir ürünün veya maddenin, üretildiği noktadan veya bulunduğu ilk yerden, kullanılacağı, tüketileceği yere kadar gerçekleşen tüm aşamalar lojistik kavramıyla ifade edilmektedir. Teknolojiyi en iyi kullanan, üretim maliyetlerini düşüren ve optimize eden, yerel ve küresel pazarlara rahatça ulaşabilen firmalar küresel rekabette avantaj sağlayarak hedeflerine ulaşabilirler. Firmalar rekabet edebilmek için lojistik, pazarlama ve üretim süreçlerini bir bütün olarak düşünmeli ve örgütlenmelerini buna göre gerçekleştirmelidirler. Rekabetin giderek arttığı sektörlerde performans ölçümü giderek daha fazla önem kazanmaktadır. Uluslararası kuruluşlar tarafından yayınlanan raporlar; ülkelerin dünya ekonomisindeki yerlerini görmelerine, rakiplerinin pozisyonlarını değerlendirmelerine ve planlamalarını buna göre yapabilmelerine imkân tanımaktadır. 2007 yılından itibaren Dünya Bankası tarafından, ülkelerin temel lojistik faaliyetleriyle ilgili performanslarını tespit etmek amacıyla, Küresel Lojistik Performans Endeksi (LPE) ölçümleri yapılmaktadır. Lojistik performans endeksi Dünya Bankası tarafından 2 yılda bir yayımlanmaktadır. Bu çalışmada, Dünya Bankası tarafından yayımlanan 2007 yılı LPE sıralamasına göre Türkiye’nin üst sırasında (Yunanistan, Çin, Tayland, Şili ve İsrail) ve alt sırasında (Macaristan, Bahreyn, Slovenya, Çek Cumhuriyeti ve Hindistan) yer alan 5’er ülke ile Türkiye karşılaştırmalı olarak LPE kriterleri açısından analiz edilmiştir. İlki 2007 yılında yapılan ve 2010 yılından itibaren 2 yılda bir yayımlanan 6 adet LPE (2007-2010-2012-2014-2016-2018) verileri kullanılarak Türkiye’nin bu ülkelerle yapılan karşılaştırmalı analizi sonucunda, 2012 ve 2014 yılında 11 ülke arasında 2. sırada yer alarak en iyi performansı gösterdiği 2018 yılında ise 11 ülke arasında 10. sırada yer alarak en az performansa sahip ülkeler arasında olduğu tespit edilmiştir. Ayrıca Türkiye Dünya Bankası verilerine göre üst-orta gelire sahip ülkeler arasında yer almaktadır. Ortalama yöntemiyle oluşturulan verilere göre Türkiye, karşılaştırma yapılan ve yüksek gelire sahip ülkelerden Bahreyn, Macaristan, Slovenya, Şili ve Yunanistan’dan LPE’de daha iyi bir performans sergilemiştir. Yüksek gelir grubundan sadece Çek Cumhuriyeti ve İsrail Türkiye’den iyi durumdadır. Üst orta gelir grubunda olan Çin ise 1. sıradadır. Alt gelir grubundaki Hindistan ise karşılaştırma yapılan Türkiye ile birlikte 11 ülke arasında 11. sırada yani son sırada yer almıştır. 2007 yılında LPE 7 kriter üzerinden ölçülürken, 2010, 2012, 2014, 2016 ve 2018 yıllarında 6 kriter üzerinden LPE ölçümü yapılmıştır. Bu 6 kriter şu alanlardan oluşmaktadır: Gümrükleme kriteri, altyapı kriteri, uluslararası sevkiyatlar kriteri, lojistik kalite ve yetkinlik kriteri, takip ve izleme kriteri ve zamanlama kriteri. Bu kriterlerde de puanlama yapılmakta ve buna göre sıralamalar olmaktadır. Ülke puanı ve sıralamamızın iyi olması için bu kriterlerin tamamında Türkiye’nin iyi bir performans göstermesi gerekmektedir. Sonuç olarak Türkiye’nin LPE’de 2012 yılında gösterdiği performansı tekrar yakalayarak daha iyi bir performansla ilk önce ilk 30 ülke arasına girmeyi hedeflemesi, devamında da dünya ekonomileri arasındaki yerimize uygun olarak LPE’si iyi olan ilk 20 ülke arasına girmesi için tüm kriterlerde eşgüdümlü olarak planlama, uygulama ve çalışma yapması gerekmektedir. Türkiye’nin altyapısı, potansiyeli, yetişmiş insan gücü ve lojistik deneyimi bu hedeflere ulaşılabilmesini mümkün kılmaktadır.

Anahtar Kelimeler: Türkiye, Uluslararası Ticaret, Lojistik, Lojistik Performans Endeksi (LPE)

A Comparative Analysis of Turkey with the 5 Previous and Next 5 Countries According to the Logistics Performance Index (LPE) Ranking of 2007

Intense competition conditions and the phenomenon of globalization today require companies to prepare their products faster and deliver them to their buyers as soon as possible. With the developing technology, the convergence in production costs and the contraction in profit margins increase the importance of logistics services as an area that can make a difference. The logistics competencies and capacities of states and companies are of great importance for them to achieve the desired targets in foreign trade. As in all areas of life, it is very important to have a healthy functioning in the economy and therefore in commerce and to reach the optimal level of efficiency and effectiveness. While a product or substance is produced at optimum costs and sufficiently, it must also reach the place it needs to reach, the market and the customer with optimum costs. Thus, both commercial and social benefits should emerge. This is where the concept of logistics comes into play. All phases of any product or substance, from the point where it is produced or the first place it is found, to the place where it will be used and consumed, are expressed with the concept of logistics. Companies that make the best use of technology, reduce and optimize production costs, and can easily reach local and global markets can achieve their goals by gaining an advantage in global competition. In order to compete, companies should consider their logistics, marketing and production processes as a whole and organize accordingly. Performance measurement is gaining more and more importance in sectors where competition is increasing. Reports published by international organizations; It allows countries to see their place in the world economy, evaluate the positions of their competitors and make their plans accordingly. Global Logistics Performance Index (LPE) measurements have been made by the World Bank since 2007 in order to determine the performance of countries regarding their basic logistics activities. Logistics performance index is published every 2 years by the World Bank. In this study, according to the 2007 LPE ranking published by the World Bank, Turkey's top ranking (Greece, China, Thailand, Chile and Israel) and the bottom row (Hungary, Bahrain, Slovenia, Czech Republic and India) with 5 countries. Turkey has been analyzed comparatively in terms of LPE criteria. As a result of the comparative analysis of Turkey with these countries, using 6 LPE (2007-2010-2012-2014-2016-2018) data, the first of which was made in 2007 and published every 2 years since 2010, it ranked 2nd among 11 countries in 2012 and 2014. In 2018, it was found to be among the countries with the least performance, ranking 10th among 11 countries. In addition, Turkey is among the upper-middle-income countries according to the World Bank data. According to the data generated by the mean method, Turkey outperformed the benchmarked high-income countries Bahrain, Hungary, Slovenia, Chile and Greece in LPE. Only the Czech Republic and Israel from the high-income group are better than Turkey. China, which is in the upper middle income group, is in the 1st place. India in the lower income group, on the other hand, was in the 11th place, that is, in the last place, among 11 countries, together with Turkey. While LPE was measured over 7 criteria in 2007, LPE was measured over 6 criteria in 2010, 2012, 2014, 2016 and 2018. These 6 criteria consist of the following areas: Customs clearance criteria, infrastructure criteria, international shipments criteria, logistics quality and competence criteria, tracking and monitoring criteria and timing criteria. Scoring is made in these criteria and rankings are made accordingly. In order for our country score and ranking to be good, Turkey must perform well in all of these criteria. As a result, Turkey's aiming to be among the first 30 countries with a better performance by recapturing the performance it showed in 2012 in LPE, and then to be among the first 20 countries with a good LPE in accordance with our position among the world economies, we have to coordinate all criteria. planning, implementation and study. Turkey's infrastructure, potential, trained manpower and logistics experience make it possible to achieve these goals.

Keywords: Logistics, Turkey, International Trade, Logistics Performance Index (LPI)