Ulaştırma ve Lojistik Kongreleri

Lojistik ve Lojistik Faaliyetlerin Endüstri 4’Deki Stratejik Önemi

Mehmet Burak Ceran
Dr. Öğr. Üyesi, Selçuk Üniversitesi, Konya, Türkiye

Teknoloji, bilişim sistemleri, değer zinciri, tedarik zinciri ve küresel rekabet gibi kavramlar günümüzde, çok hızlı bir şekilde gelişim ve dönüşüm içerisindedir. Şüphesiz bu kavramları karşılayan, işlemeler arasındaki rekabetin boyutlarının giderek farklılaştığı bir ortamda Endüstri 4 kavramı farklı boyutlarda uygulanmakta ve konuşulmaktadır. Küresel rekabet ortamında işletmelerin rakiplerine karşı rekabetçi üstünlük sağlayabilmeleri için, işletmelerin günümüz koşullarına uyum sağlayarak, bütün iş yapma biçim ve süreçlerini bu yönde dizayn edebilmeleri ile mümkün olmaktadır. Günümüzde işletmeler, yeni teknolojilerden yararlanarak rekabet ortamını değiştirebilecek siber-fiziksel sistemler(ilave üretim, ileri robotik, yapay istihbarat, blockchain, dronelar, nesnelerin interneti) geliştirmektedirler. (Tang ve Veelenturf, 2019:1) Endüstri 4 ile lojistik ve lojistik faaliyetler birlikte değerlendirildiğinde, her iki kavramında verimlilik ve etkinliği temel alan anlayışla, işletmelerin küresel rekabet ortamında varlıklarını sürdürebilmelerini sağlamayı hedefledikleri görülebilmektedir. Bu kapsamda Endüstri 4’ün işletmelere sağlayacağı olumlu ve olumsuz katkılar aşağıda sıralanmaktadır; (Selek, 2016:1) (Baysal, 2015:19) (Soylu, 2018:49); Endüstri 4’ün işletmelere sağlayacağı olumlu katkılar; - Sistemin izlenmesinin ve arıza teşhisinin kolaylaştırılması, - Sistemlerin ve bileşenlerinin öz farkındalık kazanması, - Sistemin çevre dostu ve kaynak tasarrufu davranışlarıyla sürdürülebilir olması, - Daha yüksek verimliliğin sağlanması, - Üretimde esnekliğin arttırılması, - Maliyetin azaltılması, - Arttırılmış müşteri memnuniyeti, -Yeni hizmet ve iş modellerinin geliştirilmesi olarak sıralanabilmektedir. Endüstri 4’ün işletmeler açısından olumsuz yönleri ise; - Ölçümü zor ekonomik faydalar ve aşırı yatırım ihtiyacı, - Öğrencilerin yetkinliklerle mezun edilmesi gerekliliği, - Yetkin çalışan yetersizliği, - Uluslararası standartlardaki eksiklikler, - Rekabet verisinin kullanımını düzenleyen kanunlardaki yetersizlikler, - Yatırımlarla ilgili vergi teşviklerinin yetersiz olması, - Standart dönüşümleri, yasal düzenleme ve sertifikasyon eksikleri, - Ar - Ge faaliyetlerine teşvik ve özendirmede yaşanan yetersizlikler, - Network altyapısının iyileştirilmesi gerekliliği, - Dışarıya ait verinin kullanımı ile ilgili kanuni düzenlemelerin yetersizliği olarak değerlendirilmektedir. Yukarıda sıralanan Endüstri 4 kavramının işletmelere sağladığı/sağlaması düşünülen olumlu ve katkılar ve aynı şekilde Endüstri 4’ün olumsuz yönleri detaylı olarak incelendiğinde, kavramların lojistik süreç ve faaliyetlerle örtüştüğü gözlemlenmektedir. Lojistik kavramının da Endüstri 4 kavramı gibi güncelliğini koruyan niteliği sayesinde lojistiğin Endüstri 4 içerisinde stratejik öneme sahip bir misyona sahip olduğu ifade edilebilmektedir. Ülkeler arasında yapılan ticari anlaşmalar, oluşturulan küresel ticaret organizasyonları ve kurulan serbest bölgelerle ülkeler arasında, ticari anlamdaki sınırların ortadan kalktığı gözlemlenmektedir. Bu noktada lojistik ve lojistik faaliyetler stratejik bir öneme sahip olmakta, hedef pazara hızlı, zamanında ve sorunsuz bir şekilde teslim edilen ürünler stratejik lojistik yönetimi ile mümkün olabilmektedir. Endüstri 4 kavramı gibi yeni olmayan ancak güncelliğini koruyan ve önemi gün geçtikçe artan lojistiğin ve lojistik faaliyetlerin Endüstri 4 kavramı ile birlikte ele alınacağı çalışmamızda, lojistik ve lojistik faaliyetlerin Endüstri 4’deki stratejik rolü ortaya konulacaktır.

Anahtar Kelimeler: Rekabet, Endüstri 4.0, Lojistik, Lojistik Faaliyet