Ulaştırma ve Lojistik Kongreleri

Türkiye’de GSYH Ve Döviz Kuru Hareketlerinin Cari Denge Üzerindeki Etkisi: VAR Analizi Yaklaşımı

Şaban Mustafa Ersungur
Dr. Öğr. Üyesi, Atatürk Üniversitesi, Erzurum, Türkiye

Ömer Doru
Arş. Gör., Şırnak Üniversitesi, Şırnak, Türkiye

M. Barış Aslan
Öğr. Gör., Muş Alparslan Üniversitesi, Muş, Türkiye

1980’li yılların başında, gerekli altyapı ve yasal düzenlemeler yapılmadan hayata geçirilen ticari serbestleşmeye dönük ekonomi politikaları, o yıllardan itibaren artış sergileyen cari açık sorununu da günümüze kadar beraberinde taşımıştır. Bu nedenle Türkiye ekonomisi ile ilgili olarak son dönemlerde en çok tartışılan konulardan biri ülkenin cari işlemler açığı rakamının büyümesidir. Bunun en önemli nedeni ise cari dengenin ekonominin en önemli bileşenlerinden biri olmasıdır. Bu kapsamda, yapmış olduğumuz çalışmanın amacı, Türkiye’nin GSYH ve reel efektif döviz kuru verileri ile cari işlemler dengesi verisi arasındaki ilişkileri ekonometrik yöntemlerle analiz etmektir. Bu kapsamda yapılan eşbütünleşme analizi sonucunda seriler arasında eş-bütünleşme ilişkisi tespit edilmiştir. Ayrıca daha sonra yapılan VAR Modeline dayalı nedensellik testi sonucunda ise özellikle GSYH’nın cari işlemler dengesinin granger nedeni olduğuna ilişkin bulgulara ulaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler: Dış Ticaret, Ekonomik Büyüme, Cari Denge, Granger Nedenselliği