Ulaştırma ve Lojistik Kongreleri

Bulanık AHP Yöntemiyle Türkiye'de Taşımacılık Sektörü İçin Hidrojen Dolum Istasyonlarının Yer Seçimi

Yavuz Selim Çil
Lisans Öğrencisi, Bursa Teknik Üniversitesi, Bursa, Türkiye

Melih Boz
Abant İzzet Baysal Üniversitesi, , Türkiye

Ömer Faruk Efe
Doç. Dr., Bursa Teknik Üniversitesi, Bursa, Türkiye

2053 yılına kadar karbon salınımını sıfıra indirme hedefi, iklim değişikliğiyle mücadelede kritik bir adım olup ulaşım sektörü bu hedefin gerçekleştirilmesinde önemli bir rol oynamaktadır. Hidrojen enerjisi, sıfır emisyonlu araçlar için potansiyel bir yakıt kaynağı olarak öne çıkmaktadır. Elektrikli araçlar altyapı avantajları sayesinde hızla benimsenmişken, hidrojen teknolojisinin gelişmesi ve maliyetlerin düşmesiyle hidrojenli araçların da piyasada daha geniş yer bulması beklenmektedir. Ancak hidrojenli araçların yaygınlaşabilmesi için hidrojen dolum istasyonlarının sayısının artırılması gerekmektedir. Bu istasyonların doğru noktalarda konumlandırılması, hidrojenin ulaşım sektöründeki potansiyelini en iyi şekilde değerlendirebilmek için kritik öneme sahiptir. Karbon sıfır hedeflerine ulaşabilmek için hidrojen enerjisinin yaygın kullanımını destekleyecek altyapı yatırımlarının hızla yapılması gerekmektedir. Dünya genelinde iklim değişikliği, sürdürülebilirlik ve karbon ayak izinin azaltılması gibi küresel hedefler doğrultusunda, hidrojenin temiz enerji kaynağı olarak önemi giderek artmaktadır. Ülkemiz, 2021 yılında Paris Anlaşması’na taraf olmuş ve 2053 yılına yönelik “Net Sıfır Emisyon” hedefini açıklamıştır . TÜİK’in 2021 yılı seragazı emisyon envanteri verilerine göre: ulaştırmadan kaynaklanan CO2 emisyonunun ,8’i karayolundan, %3,1’i havayolundan, %1,2’si denizyolundan, %0,4’ü demiryolundan ve %0,4’ü ise diğer ulaştırma türlerinden kaynaklanmaktadır. Avrupa Çevre Ajansının 2024 Ekim ayında yayınladığı "Üye Devletlerin Sera Gazı (GHG) Emisyon Projeksiyonları" raporuna göre bu çalışmada odaklandığımız karayolu taşımacılığı hedeflerinde EU27 ülkelerinin projeksiyonları "1.A.3.b. Road Transportation" kategorisinde 2021 yılında 593.634,58 kiloton CO2eq değerinin 2050 yılına gelindiğinde 420.209,23 kiloton CO2eq olması öngörülmektedir. Bu bağlamda, alternatif yakıtların (elektrik ve hidrojen) gelişimi taşımacılık sektörünün karbon nötr olması için 189VIII. Ulaştırma ve Lojistik Ulusal Kongresi 13-14 Aralık 2024 | Zonguldak Bülent Ecevit Üniversitesi oldukça önemlidir. Hidrojen teknolojisinin gelişmesiyle birlikte, hidrojen dolum istasyonlarının doğru noktalarda konumlandırılması; sadece ekonomik açıdan değil, çevresel etkiler açısından da büyük önem taşımaktadır. Yapılan çalışma, taşımacılık sektöründeki hidrojen dolum istasyonlarının kurulacağı alanları seçerken göz önünde bulundurulması gereken faktörleri sıralamaktadır. Bu faktörler arasında: hidrojen üretim alanlarına yakınlığı, ticari faaliyeti yüksek alanlara yakınlığı, yüksek başlangıç maliyeti gibi unsurlar yer almaktadır. Bu çalışma, belirlenen değerlendirme kriterlerinin ağırlık oranlarının hesaplanması için ÇKKV yöntemlerinden olan Bulanık AHP kullanılmıştır. Bu çalışma kapsamında; üniversitedeki akademisyenlerden, sektör profesyonellerinden ve ilgili literatürden faydalanılmıştır. Bu çalışmanın amacı, Türkiye’de kurulacak hidrojen dolum istasyonlarının konumunun belirlenmesidir

Anahtar Kelimeler: sürdürülebilirlik taşımacılık, Hidrojen, Bulanık AHP, Hidrojen Dolum İstasyonları, Karbon ayak izi azaltma

Site Selection of Hydrogen Refueling Stations for the Transportation Sector in Turkey Using Fuzzy AHP Method

The goal of reducing carbon emissions to zero by 2053 is a critical step in combating climate change, with the transportation sector playing a significant role in achieving this target. Hydrogen energy stands out as a potential fuel source for zero-emission vehicles. While electric vehicles have been rapidly adopted due to their infrastructure advantages, with the development of hydrogen technology and the reduction in costs, hydrogen-powered vehicles are expected to gain a larger market share in the future. However, for hydrogen-powered vehicles to become more widespread, the number of hydrogen refueling stations must be increased. Proper placement of these stations is critical to fully harness the potential of hydrogen in the transportation sector. To achieve carbon neutrality, infrastructure investments that support the widespread use of hydrogen energy must be made rapidly. Globally, the importance of hydrogen as a clean energy source is increasing in line with global goals such as combating climate change, sustainability and reducing carbon footprints. Turkey became a party to the Paris Agreement in 2021 and announced its "Net Zero Emissions" target for 2053. According to the 2021 greenhouse gas emissions inventory of TÜİK, 94.8% of CO2 emissions from the transportation sector originate from road transport, 3.1% from air transport, 1.2% from sea transport, 0.4% from rail transport, and 0.4% from other modes of transport. According to the "Greenhouse Gas (GHG) Emissions Projections for EU Member States" report published by the European Environment Agency in October 2024, in the "1.A.3.b. Road Transportation" category, the EU27 countries' projections suggest that road transport CO2 emissions will decrease from 593,634.58 kilotons in 2021 to 420,209.23 kilotons by 2050. In this context, the development of alternative fuels (electricity and hydrogen) is crucial for achieving a carbon-neutral transportation sector. With the development of hydrogen technology, the proper positioning of hydrogen refueling stations becomes essential not only for economic reasons but also for minimizing environmental impacts. The study outlines the factors that must be considered when selecting locations for hydrogen refueling stations in the transportation sector. These factors include hydrogen transportation technology infrastructure, proximity to hydrogen production areas, proximity to areas with high commercial activity, investment incentives and subsidies, potential for future development, refueling station capacity, high initial costs and accessibility to energy infrastructure. In this study, the Fuzzy AHP method, a multi-criteria decision-making technique, was used to calculate the weightings of the identified evaluation criteria. The study benefited from input from university academics, industry professionals and relevant literature. The aim of this study is to determine the optimal locations for hydrogen refueling stations to be established in Turkey.ne stations for green hydrogen should be developed.

Keywords: Carbon Footprint reduction, hydrogen, hydrogen refuelling station, sustainable, Fuzzy AHP