Bükra Doğaner Duman
Doktora Öğrencisi, İstanbul Üniversitesi, İstanbul, Türkiye
İlknur Gizem Yazar Okur
Arş. Gör., İstanbul Üniversitesi, İstanbul, Türkiye
Sürdürülebilirlik kavramı ‘gelecek nesillerin ihtiyacını karşılama yetisinden ödün vermeden bugünün ihtiyaçlarını karşılamak’ şeklinde tanımlanmakta olup gerek devlet otoriteleri gerekse kamu ve özel kuruluşlar nezdinde giderek daha fazla yer edinmektedir. Bu durumda özellikle giderek artan çevre sorunları etkili olmakta ve politika koyucular ile kamuoyunun yönlendirmeleri işletmeleri sürdürülebilirlik uygulamaları konusunda baskılamaktadır. Sürdürülebilirlik faaliyetlerinin izlenebilmesi için işletmeler belirli dönemlerde sürdürülebilirlik raporları yayınlamaktadır. Sürdürülebilirlik raporlaması çok eskiye dayanmamakta olup gün geçtikçe raporlama yapan firmalar artmaktadır. Raporlarının yayınlanma amacına uygun olarak katkıda bulunması raporların içeriğine, bilgilerin doğruluğuna ve kalitesine bağlıdır. Bu nedenle yayınlanan sürdürülebilirlik raporlarının niteliksel açıdan incelenmesi ve geliştirilmesi oldukça önemlidir. Bu anlamda raporların incelenmesi ve standartlaştırılması amacıyla başlatılan girişimler bulunmaktadır. Bu çalışmada, denizyolu konteyner taşımacılığı hatlarında faaliyet gösteren firmaların sürdürülebilirlik raporları incelenmiş ve gelecekte raporların kalitesinin geliştirilebilmesi için içerik kalitesi değerlendirilmiştir. Bu bağlamda Alphaliner Top100 listesinde yer alan global konteyner hatları arasından ilk 50 firma içerisinden sürdürülebilirlik raporlaması yapan firmalar örneklem olarak alınmıştır. Değerlendirmede Küresel Raporlama Girişimi (GRI) standartları referans alınarak çevresel, sosyal ve ekonomik göstergeler neticesinde işletmelerin sürdürülebilirlik raporlarının mevcut durumları incelenmiş ve kriterler 6 ayrı kalite bileşeni bazında değerlendirilmiştir. Konteyner hatlarının sürdürülebilirlik raporlamasına gereken önemi vermedikleri ve lider firmalardan bile çok azının sürdürülebilirlik raporu yayınladığı tespit edilmiştir. inceleme sonucunda incelenen raporlardaki göstergelerden bazıları dış denetime tabi tutulmuş olsa da raporların güvenilir olması için dış denetimin daha kapsamlı yapılması gerekliliği göze çarpmaktadır. Raporlarda denge bileşenine diğerlerine göre daha az önem verdiği görülmüştür. Raporlamada olumlu gelişmeler dışında olumsuz durumlara da değinmek şeffaflık ve hesap verebilirlik açısından önemlidir. Ayrıca sürdürülebilirlik raporlamasının amacına hizmet etmesine katkı sağlayacaktır. Sürdürülebilirlik raporlarında çoğunlukla emisyon oranları ve iklim değişikliği gibi benzer alanlara odaklanıldığı görülmüştür. Bu durum raporların iyileştirilmesi için çalışılması gerekliliğini ortaya çıkarmaktadır. Denizyolu konteyner taşımacılığında faaliyet gösteren konteyner hattı işletmeleri bazında sürdürülebilirlik raporlarının değerlendirildiği çalışmalara rastlanmadığından bu çalışmanın eksiği dolduracağı düşülmektedir. Çalışma sonuçları sürdürülebilirlik raporlamasının geliştirilmesi açısından hem uygulamacılara hem de araştırmacılara katkı sağlayacaktır.
Anahtar Kelimeler: Konteyner Hat Operatörleri, Sürdürülebilir Lojistik, Denizyolu Taşımacılığı, Sürdürülebilirlik Raporlaması, Rapor Kalitesi
The concept of sustainability is defined as 'meeting the needs of the present without compromising the ability of future generations to meet their needs' and is gaining more and more ground in the eyes of both state authorities and public and private institutions. In this case, especially the increasing environmental problems are effective and the guidance of policy makers and the public pressures businesses to implement sustainability practices. In order to monitor their sustainability activities, businesses publish sustainability reports periodically. Sustainability reporting is not very old and the companies that make reporting are increasing day by day. Contribution of the reports in accordance with the purpose of publication depends on the content of the reports, the accuracy and quality of the information. For this reason, it is very important to examine and develop the published sustainability reports qualitatively. In this sense, there are initiatives initiated to examine and standardize the reports. In this study, the sustainability reports of companies operating in maritime container transportation lines were examined and the quality of the content was evaluated in order to improve the quality of the reports in the future. In this context, companies that make sustainability reports among the top 50 companies among the global container lines in the Alphaliner Top100 list were taken as a sample. Based on the Global Reporting Initiative (GRI) standards in the evaluation, the current status of the sustainability reports of the enterprises was examined as a result of environmental, social and economic indicators, and the criteria were evaluated on the basis of 6 different quality components. It has been determined that the container lines do not give the necessary importance to sustainability reporting, and even few of the leading companies publish sustainability reports. Although some of the indicators in the reports examined as a result of the examination were subject to external audit, it is striking that the external audit should be done more comprehensively in order for the reports to be reliable. It was seen in the reports that he gave less importance to the balance component than the others. It is important in terms of transparency and accountability to mention negative situations in addition to positive developments in reporting. It will also contribute to the sustainability reporting to serve its purpose. It has been observed that sustainability reports mostly focus on similar areas such as emission rates and climate change. This situation reveals the necessity of working to improve the reports. Since there are no studies evaluating sustainability reports on the basis of container line businesses operating in maritime container transportation, it is thought that this study will fill the gap. The results of the study will contribute to both practitioners and researchers in terms of improving sustainability reporting.
Keywords: Sustainability Reports, Sustainable Logistics, Report Quality, Container Shipping Lines, Maritime Transportation
Bu çalışma, kullanan kişilere orjinal çalışmadan alıntı yaptıkları sürece, çalışmayı dağıtma, değiştirme ve üzerine çalışma hakkı tanıyan Attribution 4.0 International (CC BY 4.0) lisansı ile lisanslanmıştır.
İstanbul Üniversitesi Ulaştırma ve Lojistik Fakültesi
İ.Ü. Avcılar Kampüsü 34320 Avcılar/İstanbul
ulk@istanbul.edu.tr
+ 90 (212) 440 00 00 - 19200