Ulaştırma ve Lojistik Kongreleri

Denizcilik Mesleğinin Gerektirdiği Niteliklerin Tespiti

Bora Şan Turgut
Arş. Gör., İstanbul Üniversitesi, İstanbul, Türkiye

Çoğu normal şartlar altında günde yaklaşık 9 saat boyunca işyerinde bulunulmasını gerektiren diğer mesleklerin aksine, denizcilik mesleği haftanın 7 günü boyunca günde 24 saat işyerinde vakit geçirilmesini mecbur kılan bir meslek olduğu için gemi insanları açısından mesleklerinin hayatları üzerindeki önem ve etkisinin çok daha büyük olduğu aşikardır. Dolayısıyla denizcilik mesleğini seçmeden önce mesleğin gerektirdiği niteliklere sahip olunup olunmadığı detaylıca irdelenmeli, gemi üzerinde çalışan insanların diğer mesleklerdeki çalışanlara kıyasla sıra dışı bir yaşam biçimine sahip olmak durumunda kaldıkları ve bu mesleği seçenlerin hayatlarının bariz bir şekilde değiştiği iyice idrak edilmelidir. Günümüzde gemi insanı talep fazlası probleminin yanı sıra mevcut küresel gemi insanı arzının nitelik seviyesi de küresel denizcilik endüstrisi için ayrı bir problem teşkil etmektedir. Gemi üzerinde ortalama kariyer süreleri diğer mesleklerdekine kıyasla bir hayli kısa olduğu için küresel gemi insanı arzı, talebi karşılayacak seviyeye yükseltilse bile bu talebi karşılamaya yeterli olmayacaktır. Okuldan mezun olan gemi insanlarının çoğu çok kısa bir süre gemi üzerinde çalıştıktan sonra gemi üzerinde çalışmayı bırakmaktadırlar. Bu problemin çözümü için atılabilecek adımlardan biri de denizcilik mesleğine daha yatkın bireylerin denizcilik mesleğine yönelmelerinin sağlanmasıdır. Gemilerde istihdam edilecek insanların dünyadaki en yıpratıcı, stresli, yorucu ve zor mesleklerden biri olan bu mesleğin hakkıyla ifa edilebilmesi için gerekli niteliklere sahip insanlar arasından seçilmesi büyük önem arz etmektedir. İşletmelerin performansları ve rekabette üstünlük sağlayabilmeleri insan kaynaklarının verimliliği ve yeterliği ile doğrudan ilişkilidir ve bu sebeple başarılı olmak isteyen işletmeler, ihtiyaç duydukları kalifiye elemanları kurumlarına katmaya çalışmaktadırlar. Hizmet sektöründe bu durumun önemi daha da büyüktür. Bir hizmet sektörü kolu olan deniz taşımacılığında da, başarıya ulaşmada personel niteliği çok büyük rol oynar. Özellikle kurumsal uluslararası firmalar gemi insanı tercihlerini titizlikle yapmakta ve operasyon süreçlerini sorunsuz sağlayacak nitelikli gemi insanı istihdamına büyük önem vermektedirler. Gemi insanlarının güvenlik, emniyet, çevre ve ticari başarı üzerindeki rolü yadsınamaz çünkü bir gemi ne kadar ileri bir teknolojiyle inşa edilmiş olursa olsun bu gemiyi kullanacak olan personel kalifiye değilse problemlerle karşılaşılması muhtemeldir. Araştırmalar, denizde yaşanan kaza ve olaylardaki kök sebeplerin büyük çoğunluğunun insan hatasından kaynaklandığını göstermektedir. Denizde yaşanabilecek kazalar ve bunların olası sonuçları göz önünde bulundurulduğunda hataların sonuçlarının ne kadar ciddi olacağı daha iyi anlaşılabilir. Geminin güvenliği ve emniyeti, insanların can güvenliği ve çevrenin sorumluluğu gemi insanının üzerinde olduğu için gemi insanının yapacağı olası hataların sonuçları birden fazla paydaşın olumsuz şekilde etkilenmesine ve daha yıkıcı etkilerin ortaya çıkmasına neden olabilmektedir. Günümüzde gemilerin nitelikleri, donanımları ve yasal zorunluluklar nedeniyle daha eğitimli ve nitelikli gemi adamı istenmektedir. İşte tüm bu sebeplerden ötürü denizde çalışacak personelin kalifiye olması büyük önem arz etmektedir ve piyasa; iş ve deniz kazalarını engelleyebilme, acil durumlara müdahale edebilme ve doğru yönetimsel kararları zamanında ve çabuk verebilme yeteneği olan nitelikli gemi insanları talep etmektedir. Dolayısıyla denizcilik mesleğini seçme niyetinde olan insanların sahip olması gereken niteliklerin tespit edilmesinin; meslek tercihi aşamasında olan bireylerin daha bilinçli karar verebilmelerine yardımcı olarak yanlış meslek tercihlerini önleyip kariyerlerinin sekteye uğramasını ve ülkemizin kaynaklarının ziyanını engellemek, üniversite kotalarının daha verimli kullanılmasını sağlamak, mesleğe daha yatkın bireylerin bu mesleğe yönelmelerine ön ayak olarak gemi insanı arzının nitelik seviyesinin artmasını sağlamak, ülkemizin uluslararası gemi insanı arzı piyasasındaki rekabet gücünü arttırmak, mesleği bırakmalar sebebiyle meydana gelen arz kayıplarını azaltmak, gemi üzerindeki kariyer sürelerini arttırmak, denizcilik sektöründeki İnsan Kaynakları yöneticilerinin daha başarılı istihdam kararları verebilmesine katkıda bulunmak ve denizcilik eğitimi veren kurumların işverenlerin gemi insanlarının sahip olmasını bekledikleri nitelikler hakkındaki farkındalıklarını arttırmak gibi faydaları olacaktır. Bu çalışma ile; gemi üzerinde çalışmayı düşünen gemi insanı adaylarının göz önünde bulundurması gereken kriterlerin ve bu kriterlerin önem derecelerinin meslekte tecrübe sahibi uzmanlar vasıtasıyla tespit edilmesi amaçlanmaktadır.

Anahtar Kelimeler: Meslek Tercihi, İnsan Kaynakları Yönetimi, Gemi İnsanı Arzı

Determination of the Qualifications Required by the Maritime Profession

Unlike other professions, most of which normally require about 9 hours a day in the workplace, it is obvious that the importance and impact of their profession on the lives of seafarers is much greater because the maritime profession requires 24 hours a day, 7 days a week. Therefore, before choosing the maritime profession, it should be examined in detail whether the qualifications required by the profession are possessed, it should be thoroughly understood that the people working on the ship have to have an extraordinary lifestyle compared to those who work in other professions, and the lives of those who choose this profession have changed significantly. In addition to the problem of excess demand for seafarers today, the level of quality of the current global seafarer supply is a separate problem for the global maritime industry. Since average career times on board are considerably shorter than in other professions, even if the global supply of seafarers is raised to the level to meet the demand, it will not be sufficient to meet this demand. Most of the seafarers who graduate from school stop working onboard after working on the ship for a very short time. One of the steps that can be taken to solve this problem is to encourage individuals who are more prone to the maritime profession to choose career on board. It is of great importance that the people to be employed on the ships are selected among the people who have the necessary qualifications in order to perform this profession, which is one of the most weary, stressful, tiring and difficult professions in the world. The performance of businesses and their ability to gain competitive advantage is directly related to the efficiency and competence of human resources, and therefore businesses that want to be successful try to recruit the qualified personnel they need to their companies. This situation is even more important in the service sector. Personnel qualification plays an important role in achieving success in maritime transport, which is a service sector branch. Especially, international companies make their seafarer choices meticulously and attach great importance to the employment of qualified ship people who will ensure their operation processes smoothly. The role of seafarers on safety, security, environment and commercial success is undeniable because no matter how advanced a ship is built, problems are likely to be encountered if the personnel who will use this ship are not qualified. Research shows that the majority of root causes of accidents and incidents at sea are caused by human error. Considering the accidents that may occur at sea and their possible consequences, it can be better understood how serious the consequences of the errors will be. Since the safety and security of the ship, the safety of life of the people and the responsibility of the environment are on the seafarers, the consequences of possible mistakes made by the seafarers can cause more than one stakeholder to be adversely affected and more destructive effects. Today, more educated and qualified seafarers are required due to the qualifications, equipment and legal requirements of the ships. For all these reasons, it is of great importance that the personnel who will work at sea are qualified. It demands qualified seafarers capable of preventing occupational and marine accidents, responding to emergencies and making the right administrative decisions in a timely and rapid manner. Therefore, determining the qualifications that people who intend to choose the maritime profession should have will benefit as follows: • To prevent wrong profession choices and waste of national resources by helping individuals who are at the stage of career preference to make more informed decisions. • To ensure more efficient use of university quotas • Increasing the quality level of the seafarer supply by ensuring that individuals more prone to the profession choose this profession. • To increase national competitiveness in the international seafaring supply market • To reduce the loss of supply caused by leaving the profession • Increasing career time on board • Contributing to the ability of Human Resources managers in the maritime sector to make more successful employment decisions • To ensure that employers' expectations about personnel qualifications are well understood by maritime training institutions With this work; It is aimed to determine and weighting the criteria that should be taken into consideration by the seafarer candidates who are considering working on the ship by the experienced experts.

Keywords: Maritime Profession, Human Resources Management