Ulaştırma ve Lojistik Kongreleri

Bir Kuşak Bir Yol Projesinde Türkiye-Çin İlişkisi

Mihriban Koca
Bursa Teknik Üniversitesi, Bursa, Türkiye

Bir Kuşak Bir Yol olarak adlandırılan proje , Çin Devlet Başkanı Xi Jinping(Şi Cinping) tarafından 7 Eylül 2013 Kazakistan Nazarbayev Üniversitesi konuşmasında ve 3 Ekim Endonezya ziyaretinde ASEAN ülkeleri arasında işbirliğini güçlendirme amacı ile “Modern çağın ipek yolu” veya “ 21.yüzyıl Deniz ipek yolu projesi” diye adlandırılan kısaca kuşak yol projesini ortak şekilde inşa etmeye hazır olduklarını duyurmuştur.Kadim ipek yolu güzergahında yer alan 65 ve daha fazla ülkeyi , Dünya GSMH’nın %42’si, bilinmekte olan enerjinin %75’ini , karaların %40’ını ve Dünya nüfusunun %64’ünü kapsayan bir projedir. Asya’yı Avrupa’ya ve Afrika’ya karayolu , demiryolu,denizyolu ile birbirine bağlayarak altyapı oluşturmayı ve telekomünikasyon yoluyla uluslararası entegrasyon sağlamayı , Çin Halk Cumhuriyeti’nin 100. Yılında(2049) kuşak yolu projesini tamamlamayı hedeflemektedir. Bu hedeflerine ulaşma bağlamında Dünyaya açılan Çin , bir yol bir kuşak projesi ile Çin ile Rusya arasında Kuzey Koridorunu , İran üstünden Güney Koridorunu bağlamayı hedeflerken Orta koridorda ise Türkiye ile Avrupa’yı , Pakistan ve Afganistan ile Çin’e bağlamayı amaçlamaktadır. Kuzey ve Güney Koridoruna seçenek sunan Orta Koridor, projede çok önem sağlamaktadır. Modern çağın ipek yolu projesi kapsamında ülkelerin birbirine bağlanması konusunda jeopolitik açıdan önemli olan Türkiye , Asya ,Orta Asya, Avrupa’nın kesiştiği nokta da yer alması ile kilit ülke olmaktadır. Orta koridor sayesinde Avrupa-Çin arasında ulaşım hızı 2 haftaya kadar gelmiştir .Bununla birlikte orta koridorun kullanılmasıyla birlikte Çin – Avrupa trafiğinden , yıllık kazanç olarak bakıldığında 600 milyar ABD dolar olarak Orta Asya ülkelerinin yanı sıra Türkiye de önemli iş birlikleri ve ekonomik fırsatlara sahip olabilecektir.14-15 Mayıs 2017’de Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın katılım sağladığı Çin Türkiye Zirvesinde Modern İpek Yolu (Kuşak Yol )projesi Türkiye içinde hayata geçmiştir. Bu bağlamda Türkiye ile Çin hattında daha öncesi Pekinden deniz yolu ile iki ay gibi uzun sürede teslimi gerçekleşen malların bu proje ile iki haftadan da kısa sürede İstanbul’a ulaştırılacak olması ve mallarının ulaşım süresinin Türkiye Çin arasında bir aydan 10 güne düşmesi projenin Türkiye açısından da önemli olmasını sağladı. İkili ilişkilerin ülkeler arasında önemli olduğu Bir Kuşak Bir Yol Projesinde kilit ülke olan Türkiye ve Çin’in arasındaki ekonomik ve ticari ilişkilerin artması ile proje de bir ivme kazanmasına sebep olmuştur. Türkiye ve Çin arasında Yeni İpek Yolu Projesi kapsamında başlayan yakın ilişkiler neticesinde Türk yetkililerin her fırsatta projeye bağlı olarak iş birliği yapmaya hazır olduklarını bildirmektedirler. Kuşak yol projesini kapsayan tüm ülkeler önem arz etse de Türkiye coğrafi konumu nedeniyle stratejik yerdedir. İpek yolunun kalbinde yer almış olan Türkiye , Yavuz Sultan Selim köprüsü, Avrasya tüneli , 1915 Çanakkale köprüsü, Marmaray ve 3.Havalimanı gibi projeleri yapması ve yapmaya devam etmesi ile büyük bir altyapı projelerini meydana getirmektedir. Türkiye'nin Bir kuşak bir yol projesine bağlı olan en önemli hattı olan Doğu-Batı Yüksek Hızlı Bedri ŞAHİN 159 Tren Hattı’nın, Edirne’den Kars’a kadar olan inşası tamamlanarak faaliyete geçmesi, Yeni ipek yolu projesinin bütünüyle bu projede bulunabilmesi için çok önem barındıran bir gelişmedir. 2015’de tamamlanması planlanmış olan proje küçük gecikmeler neticesinde 2017 yılında tamamlanmış ve Türkiye, Doğu ile Batıyı birbirine bağlayan, Bakü-Tİftis-Kars demiryolu hattının açılmasıyla transit ülke olarak konumunu sağlamlaştırmıştır. Bahsi geçilen bu hattın diğer yollara göre daha güvenli şekilde ulaşım sağlaması ve maliyetinin daha düşük olmasıyla Çin’in Türkiye verdiği önemin artmasını sebep olmuştur. Türkiye bir kuşak bir yol projesine dahil olan ülkelerden biri olarak Çin ile Türkiye arasında ticaret hacmine bakıldığında bir artış meydana geldiği gözlenmiştir. Bu gerçekleşen durum ile gelecek senelerde transit demiryolu taşımacılığının da yükselişte olması ve proje ile birlikte Türkiye enerji kaynaklarının pazarlayabileceği yeni pazar yerlerine ulaşacak ve yeni enerji kaynakları elde eden küresel bir enerji üssü olmayı hedefleyecektir. Bu çalışmada Türkiye-Çin arasında Modern İpek yolu Projesi kapsamında ilişkilerin artması doğrultusunda Türkiye’ye ekonomik anlamda neler kazandıracağı, Orta koridorda yer alan Türkiye'nin elde edeceği fırsatlar ve Bir Kuşak Bir Yol Proje çerçevesinde Türkiye-Çin ilişkilerine değinilecektir.

Anahtar Kelimeler: İpek Yolu, Kuşak ve Yol Girişimi, Türkiye-Çin İlişkisi, Orta Koridor

Turkey-China Relationship in a Belt One Road Project

The project, called One Belt One Road, was announced by Chinese President Xi Jinping (Shi Cinping) on September 7, 2013 in his speech at Nazarbayev University of Kazakhstan and during his visit to Indonesia on October 3rd, 2013, with the aim of strengthening cooperation between ASEAN countries, in short, the so-called "Silk Road of the Modern Age" or "21st century Maritime Silk Road Project".It is a project covering 65 and more countries along the ancient silk road route, 42% of the World GDP, 75% of the energy known, 40% of land and 64% of the world's population. Connecting Asia with Europe and Africa by road, railway, sea, creating infrastructure and providing international integration through telecommunications, the 100th anniversary of the People's Republic of China. In (2049) it is aiming to complete the beltway Project. China, which opened to the world in the context of achieving these goals, aimed to connect the Northern Corridor between China and Russia with a belt project and the Southern Corridor over Iran, while in the middle corridor it aimed to connect Turkey and Europe to Pakistan and Afghanistan and China. The Central Corridor, which offers options to the North and South Corridor, is very important in the project. Turkey, which is geopolitically important in connecting countries within the scope of the silk road project of the modern era, is a key country with its location at the intersection of Asia, Central Asia and Europe. Thanks to the central corridor, the speed of transportation between Europe and China has reached up to 2 weeks. However, with the use of the middle corridor, Central Asian countries as well as Turkey will be able to have significant cooperation and economic opportunities in 600 billion U.S. dollars when viewed as annual earnings from China – Europe traffic. On May 14-15, 2017, the Modern Silk Road project was implemented within Turkey at the China Turkey Summit attended by President Recep Tayyip Erdogan. In this context, the delivery of the goods that were delivered on the Turkish and Chinese lines in a long time such as two months by The Pekinden sea route will be delivered to Istanbul in less than two weeks with this project and the transportation time of the goods between Turkey and China from one month to 10 days has made the project important for Turkey. With the increase in economic and trade relations between Turkey and China, which are key countries in the One Belt One Road Project, where bilateral relations are important between countries, the project has also gained momentum. As a result of the close relations between Turkey and China that started within the scope of the New Silk Road Project, they inform that turkish authorities are ready to cooperate depending on the project at every opportunity. Turkey, which is located in the heart of the silk road, has a large infrastructure projects with its construction and continue to do projects such as Yavuz Sultan Selim bridge, Eurasia tunnel, 1915 Canakkale bridge, Marmaray and 3rd Airport. The construction of the East-West High Speed Bedri Şahin 159 Train Line, which is the most important line of Turkey connected to a generation one road project, from Edirne to Kars, is a development that is very important for the new silk road project to be found in this project in its entirety. The project, which was planned to be completed in 2015, was completed in 2017 as a result of minor delays and Turkey strengthened its position as a transit country with the opening of the Baku-Tİftis-Kars railway line connecting East and West. This line, which was crossed, provided transportation more safely than other roads and the cost was lower, which led to increased importance given by China to Turkey. As one of the countries involved in a one belt one road project, Turkey has seen an increase in trade volume between China and Turkey. With this situation, transit railway transportation is on the rise in the coming years and together with the project, Turkey will reach new market places where energy resources can market and aim to become a global energy base that obtains new energy sources. In this study, Turkey-China relations will be discussed within the framework of Turkey-China Modern Silk Road Project, what will be brought to Turkey economically in line with the increase in relations, the opportunities that Turkey will get in the middle corridor and the One Belt One Road Project.

Keywords: Silk Road, Turkey-China Relations, One Belt One Road Project