Ulaştırma ve Lojistik Kongreleri

Ege Bölgesi ve Akdeniz Bölgesi’ndeki İllerin Ekonomik Değişkenlerinin MULTIMOORA Yöntemi İle Analizi

İrfan Ertuğrul
Prof. Dr., Pamukkale Üniversitesi, Denizli, Türkiye

Gözde Deniz
Arş. Gör., Bitlis Eren Üniversitesi, Bitlis, Türkiye

Çok Kriterli Karar Verme (ÇKKV) Yöntemleri; ekonomik, yönetsel gibi pek çok problemi barındıran konularda bir çözüm sağlamak için kullanılan bir araçtır. Moora Yöntemi, probleme kolayca uygulanabilen ÇKKV Yöntemlerinden birisidir. Oran metodu, referans noktası yaklaşımı, önem katsayısı yaklaşımı, tam çarpım formu ve tüm bunların birleştirilmiş hali olan MULTIMOORA yöntemi gibi birçok MOORA yöntemi vardır. Çalışma için 8’er adet olmak üzere eşit sayıda ile sahip olan Ege ve Akdeniz Bölgesi incelenmiştir. Çalışmada, verilerine eksiksiz ulaşılabilen ekonomik değişkenlerin ÇKKV Yöntemlerinden birisi olan MULTIMOORA yöntemi ile analizi 2013 yılı için uygulanmıştır. Ekonomik değişken olarak işgücüne katılım oranı (%), işsizlik oranı (%), il bazında gayri safi yurt içi hasıla (Bin TL) ve ihracat verileri (Bin ABD $) kullanılmıştır. Gerekli hesaplamaların sonucunda Ege Bölgesi için sırası ile İzmir, Manisa, Denizli, Aydın, Muğla, Afyon, Uşak ve Kütahya; Akdeniz Bölgesi için ise Antalya, Adana, Hatay, Mersin, Kahramanmaraş, Burdur, Isparta ve Osmaniye yer almıştır.

Anahtar Kelimeler: Çok Kriterli Karar Verme, MULTIMOORA, Ekonomik Değişkenler

Analysis of the Economic Variables of the Provinces in the Aegean Region and the Mediterranean Region by the MULTIMOORA Method

Multi Criteria Decision Making (MCDM) Methods is a tool used to provide a solution to problems that have many problems such as economic, managerial. The Moora Method is one of the MCDM Methods that can be easily applied to problems. There are many MOORA methods such as the ratio method, the reference point approach, the significiance coefficient approach, the full multiplication form and the MULTIMOORA method, which is the combined state of all of them. The Aegean and Mediterranean Region, which has an equal number of provinces, including 8 provinces, were examined for the study. The analysis of the economic variables which can be fully reached to the data with the MULTIMOORA method which is one of the MCDM methods, was applied for 2013 year in the study. Labor force participation rate (%), unemployment rate (%), gross domestic product (thousand TL) and export data (thousand US $) were used as economic variables. As a result of the calculations, İzmir, Manisa, Denizli, Aydın, Muğla, Afyon, Uşak and Kütahya are listed for The Aegean Region. Antalya, Adana, Hatay, Mersin, Kahramanmaraş, Burdur, Isparta and Osmaniye were included for The Mediterranean Region.

Keywords: MULTIMOORA Method, Economic Variables, Multi Criteria Decision Making