Ulaştırma ve Lojistik Kongreleri

Doğrudan Yabancı Yatırımlar ve Ekonomik Büyüme İlişkisi: Avrupa Birliği Ülkeleri Örneği

Hayri Abar
Dr. Öğr. Üyesi, Atatürk Üniversitesi, Erzurum, Türkiye

Hasan Hüseyin Tekmanlı
Arş. Gör., Atatürk Üniversitesi, Erzurum, Türkiye

1980’li yıllardaki liberalleşme akımı ile diğer ülkelerdeki doğal kaynak ve ucuz işgücünden istifade etme amacı ortaya çıkmış ve doğrudan yabancı yatırımlar büyük bir hız kazanmıştır. Doğrudan yabancı yatırımların ekonomik büyümeyi olumlu etkilediği pek çok çalışma ile kanıtlanmıştır. Literatürde ucuz üretim faktörlerinden dolayı genellikle gelişmekte olan ülkeler araştırılmış olup gelişmiş ülkelere fazla yer verilmemiştir. Bu çalışmada doğrudan yabancı sermaye yatırımlarının (DYSY) gayrisafi yurtiçi hasılaya (GSYİH) etkisi Avrupa Birliği ülkeleri ve 1996-2016 yılları için Panel Veri Analizleri çerçevesinde incelenmiştir. Yapılan testler sonucu verilerin yatay kesit bağımlılık içerdiği tespit edildiğinden, yatay kesit bağımlılık dikkate alınarak analizler gerçekleştirilmiştir. Durağanlık testi sonuçlarına göre her iki değişken de birinci farkta durağandır. Bu nedenle Westerlund Panel Eşbütünleşme testi kullanılarak eşbütünleşme araştırılmış ve seriler arasında eşbütünleşme olduğu tespit edilmiştir. Seriler uzun dönemde ilişkilidir. Yapılan Dumitrescu Hurlin Panel Nedensellik Testi sonuçlarına göre, DYSY’den GSYİH’ya doğru tek yönlü nedensellik olduğu tespit edilmiştir. Uzun dönemde DYSY, GSYİH’yi nedensel olarak etkilemektedir. Panel Dinamik En küçük Kareler Tahmincisi kullanılarak değişenler arasındaki uzun dönem ilişki tahmin edilmiştir. GSYİH’nin bağımlı, DYSY’nin bağımsız değişken olduğu modelde, DYSY değişkeninin katsayısı pozitif ve anlamlıdır. Avrupa Birliği ülkeleri için DYSY’deki artışlar, GSYİH’de artışa neden olmaktadır. DYSY, çoğunluğu gelişmiş ülkeler olan Avrupa Birliği Ülkeleri’nin büyümesi üzerinde etkili bir faktördür. Gelişmiş ülkeler de gelişimini sürdürmek için DYSY’ye ihtiyaç duymaktadır.

Anahtar Kelimeler: Panel Veri Analizi, Doğrudan Yabancı Yatırımlar, Ekonomik Büyüme

Direct Foreign Investments and Economic Growth Relationship: Example Of European Union Countries

With the 1980s liberalization movement, the aim of benefiting from natural resources and cheap labor in other countries has emerged and foreign direct investment has gained a great speed. It has been proved through many studies that foreign direct investments have a positive impact on economic growth. Because of the cheap production factors, developing countries are generally searched and developed countries are not given much place in the literature. The impact of foreign direct investmen (FDI) on Gross Domestic Product (GDP) in this study was examined within the framework of Panel Data Analysis for the European Union countries in the period of 1996-2016. Since the results of the tests made indicate the cross section dependency of data, the analysis is performed considering cross section dependency. According to the results of stationarity test, both variables are stationarity in the first difference. For this reason, cointegration was investigated using the Westerlund Panel Cointegration test and determined between the series. The series are interrelated in the long term. According to the results of the Dumitrescu Hurlin Panel Causality Test, it was determined that there is one way causality from FDI to GDP. Long-term FDI inflows are causally affecting GDP. Using the Panel Dynamic Least Squares Estimator, the long term relationship between variables is estimated. The coefficient of the FDI is positive and significant in the model where GDP is dependent variable and FDI is independent variable. Increases in FDI for European Union countries cause increase in GDP. FDI is an influential factor for the European Union countries, the majority of which are developed countries. Developed countries also need FDI to continue their development.

Keywords: Economic Growth, Panel Data Analysis, Direct Foreign İnvestment