Ulaştırma ve Lojistik Kongreleri

Türkiye’de Dış Ticaret Ve Hisse Senedi Piyasası İlişkisi: BIST 100 İçin Bir İnceleme

Emine Kaya
Arş. Gör., Ağrı İbrahim Çeçen Üniversitesi, Ağrı, Türkiye

Abdulsemet Kılınç
Arş. Gör., Ağrı İbrahim Çeçen Üniversitesi, Ağrı, Türkiye

Türkiye için ekonomide liberalleşmeyi sağlamak amacıyla 24 Ocak 1980 kararlarları alınmış ve böylelikle ihracat ve ithalatın arttırılmasına yönelik çalışmalar hızlandırılmıştır. İhracat ve ithalat ise firmaların yurt içi ve yurt dışı talebine bağlı olarak hisse senedi fiyatlarının değişimine sebep olabilmektedir. Bu çalışmanın amacı, hisse senedi piyasası ile ihracat ve ithalat arasındaki ilişkiyi tespit etmekir. 1998:Q1-2014:Q3 dönemini kapsayan çalışmada ithalat, ihracat ve hisse senedi piyasasını temsil etmesi amacıyla BIST 100 endeksine ilişkin zaman serileri kullanılmıştır. Uygulanan çoklu ilişkileri dikkate alan Johansen-Juselius eşbütünleşme ve hata düzeltme geliştirilmiş Granger nedensellik analizi testleri sonucunda, ihracattan hisse senedi piyasasına ve hisse senedi piyasasından ithalata doğru nedensellik olduğu belirlenmiştir.

Anahtar Kelimeler: BIST 100 Endeksi, İhracat, İthalat, Liberizasyon

The Relation of Foreign Exchange and BIST 100 Index in Turkey: An Analyzing for BIST 100

In order to ensure liberalization for Turkey January 24, 1980 decisions were taken and in this way, the studies in order to increase the export and import were accelerated. However, export and import, depending on domestic and foreign demands of firms, can cause changes of stock return. The aim of this study is to determine the relation between stock return and export with import. In the research, covering 1998:Q1-2014:Q3period, time series related to BIST 100 index to present the export, import and stock return market were used. In the research, as a result of applied multivariate cointegration analysis and error correctionaugmented Granger causality tests, it was determined that there is causality from export to stock market and from stock market to import.

Keywords: Liberalization, Export, BIST 100 Index, Import