Ulaştırma ve Lojistik Kongreleri

Kafkasya Ve Orta Asya Ticaretinde Hopa Limanının Önemi

Soner Esmer
Doç. Dr., Dokuz Eylül Üniversitesi, İzmir, Türkiye

Meriç Burçin Özer
Park Denizcilik ve Hopa Liman İşletmeleri A.Ş., Artvin, Türkiye

Limanlar bir ulaştırma alt yapısı olarak uluslararası ticarette ve lojistikte önemli roller üstlenirler. Limanlar sahip oldukları alt yapı, üst yapı ve donanımlarıyla, kara yönünden gelen yüklerin (karayolu ve demiryolu) deniz yoluna aktarılmasında, başka bir ifadeyle yükün taşıma modunun değiştirilmesinde bir ara yüz görevi görmektedir. Uluslararası ticarette yüklerin ağırlıklı olarak denizyoluyla taşınması limanların önemini arttıran bir unsurdur. Diğer yandan bir kıyı şeridinde ticari bir limanın varlığı, hinterlandındaki yüklerin uluslararası pazarlara erişimi için fırsatlar sunmaktadır. Hopa limanı (Hopaport), Doğu Karadeniz’in en doğusunda, Sarp sınır kapısına sadece 18 km mesafede yer almaktadır. Son yıllarda yük elleçleme faaliyetlerinde önemli gelişmeler yaşanan limanda kuru dökme yük, genel kargo, proje yükleri, konteyner, sıvı yükler (petrol, petrol ürünleri ve kimyasallar), RO-RO, yolcu gibi çok çeşitli yük türlerine hizmet verebilecek alt yapı özellikleri bulunmaktadır. Hali hazırda Van’dan karayolu ile direkt veya demiryolu ile İran’a ve karayolu ile Nahçıvan’a yapılan transit ticaret Hopa limanı için önem arz etmektedir. Ayrıca limanın Türkiye ile Kafkasya ve Orta Asya arasındaki ticaretinin gelişmesinde ve bölge yüklerinin Hopa limanı üzerinden uluslararası pazarlara aktarılmasında önemli bir potansiyeli bulunmaktadır. Hopa-Batum Demiryolu Hattı Projesinin hayata geçirilmesi ve yakın zamanda faaliyete geçmesi beklenen Bakü-Tiflis-Kars (BTK) Demiryolu Projesinin tamamlanması ile limanın uluslararası ticarette üstleneceği stratejik roller artacaktır. Bu çalışmanın amacı Kafkasya ve Orta Asya ticaretinde Hopa Limanın önemini ortaya koymaktır. Çalışmada limanın mevcut durumu birçok açıdan değerlendirilmiş, bahsedilen demiryolu projelerinin faaliyete geçmesi ile artacak olan ticaret hacminde limanın üstleneceği kritik roller tartışılmıştır. Hopa limanı sahip olduğu donanımı ile her iki proje ile önemli roller üstlenecek potansiyele sahiptir.

Anahtar Kelimeler: Hopa, Liman, Orta Asya, Kafkasya, Demiryolu, Ticaret

The Importance of Hopa Port at Caucasian-Central Asia Foreign Trade

As a transport infrastructure, ports has a vital role at international trade and logistics. Ports with their infrastructure, superstructure and equipment, are an interface to changing transport mode of goods. International trade mainly used seaway transportation and this reality increase port importance. On the other hand, existence a port on a coastal zone is gives opportunity to reaching goods from hinterland to international markets. Hopaport is located Eastern Black Sea Region and only 18 km distance to Sarp border gate. The port which have important development in terms of handling figures in recent years, has an infrastructure to handle bulk cargo, general cargo, project cargo, container, liquid bulk cargo (oil, oil products and chemicals), RO-RO and passenger. Recently, transit trade from Turkey to Iran by railway and to Nakhchivan by roadway is vital to the ports. Besides, the ports has an important potential for increasing trade relationship between Turkey and Caucasia/Centre Asia. The countries located in these region can also use the ports for reaching international market. With completing the Baku-Tbilisi-Kars and HopaBatumi railway projects, the roles of the ports in international trade will be increased. The aim of the study is to reveal importance of the Hopa port at Caucasia and Centre Asia trade. In the study, the existing situation of the ports was evaluated and the critical roles of the port is evaluated with the activation of the said railway project. Hopa port, with its own features, has a great potential for both railway projects.

Keywords: Port, Hopa, Railway, Caucasus-Central Asia, Foreign Trade